De Overtocht

Op 24 december 1954, stoomden we op richting onze eindbestemming in het nieuwe land. Enkele weken ervoor namen we afscheid van Plaju bij Palembang op Sumatra met een laatste groet vanuit de Soos aan de Musi.

afscheidvanplaju1954
Afscheid vanuit de Soos aan de Musi

Ma en 5 kinderen waren ingeboekt op de Oranje. Mijn oudste zus was een jaar eerder al vertrokken. Pa zou enkele maanden later komen.

Met het vliegtuig eerst vanuit Palembang naar Djakarta. Mijn eerste vliegreis. Heel vaag weet ik me nog iets te herinneren. Het was ook een overhaast vertrek, in 2 weken geregeld. Financiële steun van werkgever (BPM/Shell) was nog net op tijd geregeld. Gelukkig was er een huisvriend die garant kon staan. In Djakarta nog een nacht of 2 doorgebracht voordat we definitief “scheeps” gingen op een voor mij en vele anderen enorme boot. We kregen met ons zessen een hut ergens achterin, derde klas, onderdeks. De patrijspoort schiet me nog als een herinnering door mij heen, evenals de grote hutkoffer waar alles in zat.

de_oranje
De Oranje, Amsterdam binnenvarend.

Van de reis weet ik slechts flitsen terug te halen. Sinterklaas in de eetzaal, Neptunus feest bij het passeren van de evenaar, spelletjes in de grote zaal en rennen door de kleine donkere gangen. In Port Said, aan het einde van het Suezkanaal werd er gelegenheid gegeven om waren en snuisterijen te kopen van de talloze verkopers die aan boord kwamen. Mijn duim werd bekneld door een zwaaiende mast van één van de bootjes en de reling van de Oranje. Met spoed naar de EHBO. In Genua (of was het Napels?) werd aangemeerd en mochten we enkele uren van boord. In een grote hangar kregen we extra warme kleren aangereikt. Moeder kocht cadeautjes voor ons. Een klein gitaartje was mijn deel.

Met respect kijk ik terug naar een dappere moeder van net 34 jaar die met 5 kinderen deze overtocht aandurfde. Mijn oudste zus, van 14 toen, moest een jaar eerder naar het nieuwe land. Het oudste kind van de vijf was 12, bijna 13 en de jongste was net 4 jaar. Met z’n allen op weg naar het nieuwe “vaderland”, zo werd gezegd.

En de bemanning had haast. Of het nu stormde of niet in het Kanaal, men wilde per sé met Kerstmis thuis zijn. En dat het stormde zal ik nooit vergeten. Alle dekken werden afgeschermd met grote zeilen. Iedereen moest in z’n hut blijven. Velen konden geen stap zetten vanwege de storm en de zeeziekte. Maar de tocht tussen Southampton en Amsterdam werd in de Kerstnacht afgerond. Al kotsend kwamen we aan. Gelukkig opgewacht door mijn oudste zus, plus een tante, oom en een nichtje. Daar stonden we dan, stevig ingepakt, vlak voordat we via een grote hangar naar bussen werden geleid. Mijn gitaartje stevig vasthoudend, half op schoot van m’n oudste zus. Daarna verwonderd kennismakend met iets van witte vlokken: sneeuw of zoiets.

aankomstadam1954
Aankomst Amsterdam, 25 december 1954

Daarom betekent 25 december 1954 voor mij het begin van een nieuw geschiedenis in een groot vreemd land, een andere wereld. Op 25 december 1954 begon mijn geschiedenis in Nederland. Die datum staat in mijn geheugen gegrift.Nog steeds is het niet zomaar een overgang. Het is die band die er nog steeds is en blijft met een land (Vaderland en/of Moederland?) en niet door een overtocht in de geschiedenis is verdwenen.

Dit bericht werd geplaatst in Familiegeschiedenis en getagged met , , , , , . Maak dit favoriet permalink.

5 reacties op De Overtocht

  1. 31/8-1956.Met de J v O van Surabaya vertrokken 15 /10 aankomst A’dam als repatriant (26 jr) met moeder.(48) Pension Gemert Valkenburg, 2 dgn na aankomst een BBMZ-ambtenaar kwam met een formulier om te tekenen. Zonder te lezen tekende ik het,dat hoort erbij dacht ik. Het bleek een schuldbekentenis te zijn. Het terugbetalen à 60% van het maandloon voorpassage kosten, Kleding/meubel voorschot. Welke? Ik had nog geenwerk, kreeg toen werk ‘aangeboden’ de Limburgse mijnen in of metaalwerk cursus(Rijkswerkplaats) MULO -Diploma werd niet erkend. Via – via kwam ik bij de Koopvaardij terecht na ruim bijna 11 jr heb ik bijna alles terugbetaald na mijn pensioen in ’85 ben ik teruggegaan naar Indonesia heb grote reizen gemaakt van Sabang t/m Merauke met mijn Nederlandse vrouw. Zou graag voorgoed teruggaan naar mijn geboorteland, helaas ik kan niet buiten mijn opgroeiende kleinkinderen. Maar wel wat zeker is. dat na mijn crematie mijn as alleen terug gaat,

  2. Jammer genoeg herinner ik me niets meer van ons oude Indië. We verlieten dat in februari 1955. Ik herinner me niets meer van de reis.
    Maar jouw verhaal komt me wel bekend voor vanwege de vele overeenkomsten.

  3. agnes zegt:

    heel mooi verhaal ik weet heel weinig van de overtocht, ja sinterklaas staat mij ook nog bij,niet meer wat ik heb gekregen.

  4. Pim Derks zegt:

    Mooi bericht. Kent u de roman “De rode kimono” (2014) van Peter Andriesse? Dat boek gaat over een jongen die ook in 1954 uit Indonesië naar Nederland komt, maar dan aan boord van de Willem Ruys. Aanbevolen!

  5. Cees zegt:

    Pas als je weet waar je vandaan komt weet je ook waar je naar toe kunt.

Plaats een reactie