Blog Peter Flohr

In een eerdere blog schreef ik hoe mijn tante van bijna 90 jaar de moed heeft om de backpay-regeling aan te vechten.

Zij vindt de uitkeringsregeling absoluut onredelijk, onbillijk en onrechtvaardig. Daarom heeft zij beroep aangetekend tegen de afwijzing van haar aanvraag. De zitting vond plaats op 14 juli 2017.

De uitspraak van de rechtbank is op 29 augustus door haar ontvangen. De uitspraak is teleurstellend, waarbij alle zorgvuldig geformuleerde argumenten zijn afgewezen.

Opnieuw wordt door de rechtbank teruggegrepen op het aloude argument dat het standpunt van de Nederlandse regering (steeds) was dat Nederlands-Indië een apart gebiedsdeel was met een eigen rechtspersoonlijkheid en een eigen begroting. De salarisaanspraken van ambtenaren en militairen die in dienst waren van het Nederlands-Indisch Gouvernement gedurende Japanse bezetting en in de periode van 8 maart 1942 tot 15 augustus 1945 geen of niet volledig salaris hebben gekregen behoren tot de financiële verplichtingen Van het Indisch Gouvernement en niet tot die van de Nederlandse Staat. Bestaande afspraken zijn overgegaan op Indonesië.

Daar sta je dan:

Prisoner of War van een oorlog die door Koningin Wilhelmina als eerste van de geallieerden aan Japan is verklaard.

Prisoner of War als soldaat van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL).

Mag ik twee passende citaten naar voren halen:

De precieze formulering van de Rechtbank in deze uitspraak luidt als volgt:

In een volgende overweging wijst de rechtbank op enkele regelingen die getroffen zijn in het verleden, maar die geen enkele verband houden met de backpay-kwestie. Deze overweging gaat volledig voorbij aan de eis om betaling van soldij en salaris. Het “Gebaar” wordt genoemd en de “Wet uitkering Indisch Geïnterneerden” die niets met de backpay-kwestie te maken hebben.

Vervolgens wijst de rechtbank in de derde overweging dat er jarenlang overleg is gevoerd met onder meer het Indisch Platform. Echter “door een combinatie van morele, juridische en budgettaire overwegingen is een integrale en voor alle betrokkenen bevredigende oplossing voor de Indische kwestie niet mogelijk“. Het komt er op neer dat er gewoon geen geld voor is. Dit laatste is nu juist een politieke kwestie waar de rechtbank de oplossing daarvan ook op het bordje van de politieke moet leggen.

Bovenstaande drie overwegingen zijn de belangrijkste redenen waarom het beroep ongegrond wordt verklaard. Een zeer schamele verzameling als we met de gehele geschiedenis rekening houden die met de Indische Kwestie te maken heeft. Nota bene zegt de rechtbank zelf dat de uitkeringsregeling Backpay een lange geschiedenis kent. De rechtbank belicht slechts een heel klein stukje van de parlementair geschiedenis, namelijk dat gedeelte waarin de Nederlandse regering Nederlands-Indië als apart gebiedsdeel benoemt en daarmee ook de verantwoordelijkheid voor de Backpay legt bij het Nederlands-Indisch Gouvernement. Maar er zijn meer ontwikkelingen geweest in de daarop volgende decennia.

Hoever reikt het historisch besef van de rechtbank?

In de  eerste publicatie  van het onderzoeksprogramma “Van Indië tot Indonesië” (NIOD, 2005): “Indische rekening, Indië, Nederland en de backpay-kwestie 1945-2005” gaat Hans Meijer uitvoerig in op deze kwestie. Het onderzoeksprogramma is een door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gesubsidieerd project.

Een belangrijk hoofdstuk beschrijft de periode 1960-1977. Belangrijke onderdelen uit dit hoofdstuk verdienen een plaats in de overwegingen van de rechtbank.

Op 7 september 1966 werden financiële onderhandelingen met Indonesië afgerond in een overeenkomst, terug te vinden als het zgn. Traktaat van Wassenaar. Zie hoofdstuk 8, blz. 240, in het boek van Hans Meijer waarin goed staat beschreven wat er zoal op de achtergrond speelde.

De Nederlandse onderhandelingsdelegatie onder leiding van Luns heeft zeer veel water bij de wijn gedaan. Van de openstaande schuldvordering van ruim 4,4 miljard gulden werd uiteindelijk genoegen genomen met een bedrag van 600 miljoen gulden. Daarmee ging men ervan uit dat alle rekeningen hiermee vereffend waren. Maar dat gold niet voor de Indische oorlogsslachtoffers! Niet dat ze vergeten waren, maar gewoon bewust en weloverwogen buiten de onderhandelingen gehouden. “Binnen de Nederlandse delegatie vond men het onverstandig het backpay-vraagstuk als onderdeel in de onderhandelingen te brengen. Dit zou de besprekingen alleen maar bemoeilijken, aangezien Indonesië zich van meet af aan op het standpunt had gesteld geen enkele verantwoordelijkheid te dragen voor de achterstallige salarissen” (Meijer, blz. 241).
De Nederlandse delegatie realiseerde zich terdege dat met dit onderhandelingsresultaat de backpay-kwestie voor eens en altijd werd geliquideerd.

Een uitspraak van de rechtbank over de Backpay-kwestie zou een geheel andere betekenis krijgen als met bovenstaande informatie serieus rekening zou worden gehouden. Dit stukje geschiedenis is onder de tafel geschoven en geen rechter (tot nu toe) die zich hier wat van aantrekt.

Er is nog een lange weg te gaan en waarschijnlijk zal deze weg buiten Nederland verder moeten worden afgelegd. Het Europees hof van de Rechten van de Mens biedt waarschijnlijk meer kansen om tot een rechtvaardige uitspraak te komen.

De volledige uitspraak op het beroep dat mijn tante heeft gedaan is te vinden in de volgende weblink en te downloaden: Uitspraak_backpay_25aug2017small

Het voornemen is om binnen zes weken in beroep te gaan. Wij gaan daar voor. Deze stap moet gezet worden om bij het Europees hof voor de Rechten van de Mens aan te kunnen kloppen.